ترجمه صفحه ۳۹ درس سوم عربی دوازدهم
📘 اِخْتَبِرْ نَفْسَکَ
تَرْجِمِ الْعِباراتِ التّالیَهَ؛ ثُمَّ عَیِّنِ الْمُستَثنیٰ وَ الْمُستَثنیٰ مِنهُ.
آنچه را می اید ترجمه کن سپس مستثنا و مستثنا منه را مشخص کن
۱- … کُلُّ شَیءٍ هالِکٌ إلّا وَجْهَهُ …
معنی: همه چیز جز چهره او نابودشدنی است.
مستثنی: وجهَ
مستثنی مِنْهُ: کُلُّ شَیْءٍ
ادات استثناء : إلّا (در تمام جملات زیر نیز وجود دارد)
۲- فَسَجَدَ الْمَلائِکَهُ کُلُّهُم أَجْمَعونَ إلّا إبلیسَ اسْتَکْبَرَ وَ کانَ مِنَ الْکافِرینَ
معنی: پس همۀ فرشتگان باهم سجده کردند؛ به جز شیطان که خود را بزرگ یافت و از کافران شد.
مستثنی: إبلیسَ
مستثنی مِنْهُ: الْمَلائِکَهُ
۳- کُلُّ عَیْنٍ باکیَهٌ یَوْمَ الْقیامَهِ إلّا ثَلاثَ أَعیُنٍ: عَیْنٌ سَهِرَتْ فی سبیلِ اللهِ، وَ عَیْنٌ غُضَّتْ عَنْ مَحارِمِ اللهِ وَ عَیْنٌ فاضَتْ مِنْ خَشْیَهِ اللهِ
معنی: هر چشمی روز رستاخیز گریان است، به جز سه چشم: چشمی که در راه خدا بیدار مانده و چشمی که از محارم بر هم نهاده شده و چشمی که از پروای خدا لبریز شده است.
مستثنی: ثلاث أَعیُنٍ
مستثنی مِنْهُ: کُلُّ عَیْنٍ
۴- کُلُّ وِعاءٍ یَضیقُ بِما جُعِلَ فیهِ إلّا وِعاءَ الْعِلْمِ؛ فَإنَّهُ یَتَّسِعُ
معنی: هر ظرفی با آنچه در آن نهاده شده تنگ می‌شود، به جز ظرف دانش؛ زیرا به کمک آن فراخ می‌شود.
مستثنی: وِعاءَ الْعِلْمِ
مستثنی مِنْهُ: کُلُّ وعاءٍ
۵- کُلُّ شَیءٍ یَرْخُصُ إذا کَثُرَ إلَّا الْأَدَبَ؛ فَإنَّهُ إذا کَثُرَ غَلا
معنی: هر چیزی به جز ادب هرگاه زیاد شود ارزان می‌شود؛ زیرا ادب هرگاه زیاد شود پر بها می‌شود.
مستثنی: الْأَدَبَ
مستثنی مِنْهُ: کُلُّ شَیءٍ
۶- لا تَعْلَمُ زَمیلاتی اللُّغَهَ الْفَرَنسیَّهَ إلّا عَطیَّهَ.
معنی: هم شاگردیانم به جز عطیه زبان فرانسه نمی‌دانند.
مستثنی: عَطیَّهَ
مستثنی مِنْهُ: زَمیلاتی
۷- حَلَّ الطُّلّبُ مَسائِلَ الرّیاضیّاتِ إلّا مَسأَلَهً.
معنی: دانش آموزان به جز یک مسئله [همه] مسایل ریاضی را حل کردند.
مستثنی: مَسأَلَهً
مستثنی مِنْهُ: مَسائِلَ الرّیاضیّاتِ